Netwerkcongestie: Als te veel apparaten uw wifi vertragen

Netwerkcongestie op wifi ontstaat wanneer te veel apparaten tegelijk dezelfde ether delen. Wifi is half-duplex en gebruikt een mechanisme waarbij clients om beurten zenden. Hoe meer apparaten en hoe drukker het kanaal, hoe langer iedereen moet wachten en hoe lager de effectieve snelheid. Congestie verergert wanneer langzamere clients (met zwak signaal of oude standaarden) de zendtijd domineren. Ook overvolle 2,4 GHz-kanalen met overlappende burennetwerken spelen mee. Resultaat: hogere latency, pakketverlies, haperende video en instabiele verbindingen, zelfs als je abonnementssnelheid op papier ruim voldoende is.

Typische symptomen zijn haperende videomeetings, bufferen bij streaming, trage downloads op piekmomenten en merkbaar verschil tussen een speedtest bedraad versus via wifi. Oorzaken zijn vaak een combinatie van factoren: veel gelijktijdige gebruikers, chatty IoT-apparaten, updates en back-ups op de achtergrond, kanaalinterferentie met buren, verborgen nodes, en een mesh-systeem met draadloze backhaul dat extra ether verbruikt. Let ook op piekuren (ochtend, lunch, avond), een router in de meterkast achter veel beton, of 2,4 GHz-clients die de 5 GHz-capaciteit onbenut laten.

Goede planning begint bij een inventaris: aantal apparaten, type gebruik (videovergaderen, cloud, VoIP, IoT), en hoeveel er gelijktijdig actief zijn. Reken niet alleen in Mbit/s, maar vooral in airtime: hoeveel ether per client nodig is bij realistische signaalsterktes en modulaties. Streef naar 20 MHz-kanalen op drukkere omgevingen en gebruik 5 GHz (of 6 GHz met wifi 6E) voor de meeste clients. Beperk oversubscriptie per access point en plaats meerdere AP’s met lagere zendkracht voor betere verdeling. Houd rekening met groeiscenario’s zodat capaciteit meebeweegt met jouw organisatie of huishouden.

Quality of Service helpt belangrijk verkeer vóórrang te geven. Schakel WMM in op je wifi zodat spraak en video een hogere prioriteitsklasse krijgen. Op de router of gateway kun je Smart Queue Management (bijv. FQ-CoDel of CAKE) gebruiken om bufferbloat op de internetverbinding te verminderen, waardoor latency onder belasting laag blijft. Stel limieten in voor bulkverkeer (back-ups, updates), segmenteer gasten en IoT op aparte SSID’s/VLAN’s en geef zakelijke apps voorrang waar mogelijk. Zo voorkom je dat één zware download de ervaring van alle andere gebruikers onderuit haalt.

Overweeg wifi 6/6E met OFDMA en MU-MIMO om meerdere clients efficiënter te bedienen. Voeg extra AP’s toe met lagere zendkracht voor kleinere cellen en betere verdeling. Gebruik waar mogelijk bekabelde backhaul voor mesh of meerdere AP’s, zodat de ether voor clients vrij blijft. DFS-kanalen in 5 GHz zijn vaak rustiger; activeer ze indien toegestaan. Moderne functies als BSS Coloring verminderen co-channel interferentie, terwijl 802.11k/v/r roaming soepeler maakt. Voor IoT kan Target Wake Time het zendtijdgebruik verlagen. Documenteer instellingen, zodat je gericht kunt bijsturen.

Meten is weten. Controleer in je router/AP-controller de kanaalbelasting, retry-ratio’s, RSSI en MCS-snelheden. Test latency en jitter met pings tijdens een videomeeting om échte gebruiksomstandigheden te simuleren. Gebruik een wifi-analyzer om drukke kanalen te zien en plan op basis daarvan. Voer iPerf-tests uit op je lokale netwerk om wifi-capaciteit los van internet te meten. Let op signalen van bufferbloat (hoge ping tijdens upload/download) en corrigeer dit met SQM. Monitor periodiek en na wijzigingen; stabiliteit op drukke momenten is de maatstaf, niet alleen pieksnelheid.

Schakel hulp in wanneer wifi bedrijfskritisch is (zorg, onderwijs, callcenters), wanneer je veel gelijktijdige gebruikers hebt, of wanneer bouwmaterialen en indeling complexe dekking geven. Ook bij hardnekkige storingen, VoIP-issues of het uitrollen van meerdere AP’s met roaming en segmentatie loont expertise. Een specialist kan een site survey doen, een kanaalplan maken, airtime-analyses uitvoeren en een schaalbaar ontwerp opleveren. Dat bespaart tijd, voorkomt verkeerde investeringen en verkleint het risico op uitval op cruciale momenten.