Optimale plaatsing van access points: tips van de expert

Een goed WiFi-netwerk draait om twee dingen: dekking én capaciteit. De plaatsing van access points (AP’s) bepaalt hoe sterk het signaal is, hoeveel gelijktijdige gebruikers worden ondersteund en hoe soepel apparaten roamen. Slechte plaatsing leidt tot dode zones, trage verbindingen en hoge latentie. Goede plaatsing levert voorspelbare prestaties en minder helpdesktickets.
Voor zakelijke omgevingen is het verstandig te ontwerpen op gebruiksscenario’s: kantoorwerk, VoIP/Teams-calls, magazijnscanners, zorgapparatuur of onderwijs. Doelwaarden helpen richting geven, zoals een signaalsterkte rond -67 dBm en een SNR van circa 25 dB of hoger voor spraak en realtime apps. Ontwerp bewust, test en stel bij.

Begin met een requirements-sessie: wie gebruikt het netwerk, met welke apparaten, waar en wanneer? Verzamel plattegronden, vloerhoogtes, wandmaterialen en cliëntdichtheid per ruimte. Op basis daarvan maak je een predictief ontwerp (heatmaps) dat rekening houdt met demping van muren en glas, looproutes en vergaderruimtes met piekbelasting.
Vervolg met een fysieke survey waar mogelijk. Meet ruisniveau, bestaande netwerken, kanaalgebruik en signaal in kritieke zones (vergaderruimtes, open areas, trappenhuizen, magazijnen). Voor nieuwbouw kan een AP-on-a-stick-test helpen om het model te valideren. Het resultaat is een onderbouwd voorstel voor aantallen, locaties en instellingen van AP’s.

Plaats AP’s bij voorkeur zichtbaar onder een systeemplafond, met vrij zicht op de gebruikers. Monteer niet in kasten, achter metaal of boven plafonds met veel leidingen: materialen zoals beton, metaal en gecoat glas dempen sterk. Richt antennes correct: interne antennes doorgaans horizontaal aan het plafond; externe antennes afstemmen op de vorm van de ruimte.
Praktische richtlijnen:

• Vermijd AP’s pal naast pilaren, liften, airco’s en grote metalen objecten.
• Corridor-only plaatsing geeft vaak slechte dekking in aangrenzende ruimtes; plaats in of nabij de gebruikszones.
• Houd bekabeling kort en netjes; zorg voor PoE-budget en voldoende backhaul (1/2.5/5 GbE waar nodig).

Een doordacht kanaalplan voorkomt overlap en hergebruik op korte afstand. In 2,4 GHz gebruik je bij voorkeur de niet-overlappende kanalen 1, 6 en 11 met 20 MHz kanaalbreedte. In 5 GHz kies je 20 of 40 MHz als basis; 80 MHz alleen waar de dichtheid en ruisvloer het toelaten. In 6 GHz kun je ruimer plannen, maar blijf sturen op capaciteit en interferentierisico.
Streef naar voorspelbare hergebruikspatronen tussen verdiepingen en vleugels. Combineer waar passend dynamische kanaalkeuze met vaste beperkingen (geen brede kanalen op drukke verdiepingen). Beperk het aantal verschillende kanaalbreedtes per site om beheer eenvoudiger te maken.

Interferentie kost airtime. Denk aan: co-channel interferentie (te veel AP’s/clients op hetzelfde kanaal), adjacent-channel interferentie (overlappende kanalen), en niet-WiFi-bronnen zoals Bluetooth, videotransmitters of magnetrons (met name 2,4 GHz). Een spectrum-analyse maakt deze bronnen zichtbaar.
Best practices:

• Minimaliseer 2,4 GHz waar mogelijk; focus op 5/6 GHz voor capaciteit.
• Houd 2,4 GHz op 20 MHz en lagere vermogens om bereik te beperken en overlap te verminderen.
• Plaats AP’s niet te dicht bij elkaar; laat cellen elkaar licht overlappen voor roaming, niet voor stapeling van airtime.

Te hoge zendvermogens lijken aantrekkelijk, maar vergroten cellen en verhogen co-channel interferentie. Pas vermogen per band aan: vaak lager in 2,4 GHz dan in 5/6 GHz. Stel minimum data rates en beacon-instellingen af om ‘sticky clients’ te beperken. Schakel 802.11k/v/r in als clients dit ondersteunen voor sneller en voorspelbaarder roamen.
Voor capaciteit: ontwerp op aantal gelijktijdige clients, niet alleen op oppervlakte. Gebruik band steering om geschikte clients naar 5/6 GHz te sturen. Activeer, waar zinnig, load balancing en airtime fairness. Documenteer aannames (clients per AP, applicatiemix) zodat je ze later kunt toetsen.

Verifieer het ontwerp in het veld. Doe een pre-deployment check (AP-on-a-stick) op kritieke punten en een post-deployment validatiesurvey voor de hele site. Meet: RSSI, SNR, kanaalgebruik, roamingprestaties, pakketverlies en TCP/UDP-throughput. Test daadwerkelijke applicaties zoals VoIP/Teams, VDI en barcode-scanning in de praktijk.
Leg meetdata en testcases vast. Vergelijk met je doelwaarden en pas instellingen aan: vermogen, kanalen, kanaalbreedtes, min data rates. Zorg ook voor client-tests op verschillende besturingssystemen; clientgedrag verschilt en bepaalt uiteindelijk de gebruikerservaring.

Omgevingen veranderen: nieuwe huurders, muren, IoT, vergaderruimtes. Monitor daarom continu KPI’s zoals retry-percentage, kanaalbenutting, SNR-verdeling, roamingevents en helpdesktickets. Herzie het kanaalplan na firmware-updates, verbouwingen of grote tenant-wissels.
Plan periodieke her-surveys (bijv. jaarlijks of na grote wijzigingen). Houd firmware en controller/RRM-instellingen bij de tijd. Segmenteer gasts- en IoT-verkeer (VLAN/SSID-beperking) om broadcast- en management-overhead te verminderen. Zo blijft het netwerk stabiel en schaalbaar tegen voorspelbare kosten.